Jun
Blog
สอนลูก: ให้มีเป้าหมาย และเห็นคุณค่าของการมีเป้าหมายในชีวิต
เป้าหมายชีวิต คืออะไร?
“เป้าหมาย” เป็นสิ่งจูงใจที่ทำให้เราทุกคนลงมือทำอะไรบางอย่าง เพื่อให้บรรลุในสิ่งที่ตั้งใจไว้ ดังนั้น การ สอนลูก ให้รู้จักมีเป้าหมายในการใช้ชีวิต จะช่วยส่งเสริมให้เขากล้าคิด กล้าลองในสิ่งใหม่ ๆ และหาหนทางไปพิชิตสิ่งเหล่านั้นให้ได้ และถึงแม้ว่าลูกอาจไม่ประสบความสำเร็จ หรือไปไม่ถึงเป้าหมายที่ตั้งใจไว้ เขาจะได้รับประสบการณ์ เพื่อนำไปเป็นแต้มต่อในการพิชิตเป้าหมายใหม่ และเดินทางไปสู่ความสำเร็จได้อย่างใจหวัง ดังนั้น สำหรับพ่อแม่แล้วการสอนลูกให้มีเป้าหมายในการใช้ชีวิตและเรียนรู้จากผลลัพธ์เป็นสิ่งสำคัญ ซึ่งเรามีแนวทางในการสอนลูกให้มี เป้าหมายในชีวิต และการมองเห็นข้อดีของการตั้งเป้าหมายเหล่านั้นมาบอกกัน
สอนลูกให้มีเป้าหมายในชีวิตใน 5 วิธี
คุณพ่อคุณแม่สามารถชี้แนะแนวทางและให้การสนับสนุน เพื่อให้ลูกสามารถบรรลุเป้าหมายในชีวิตของตนเองได้ในที่สุด ซึ่งมีวิธีสอนลูกให้มีเป้าหมายในชีวิต ดังนี้
ช่วยลูกหาเป้าหมายแบบง่าย ๆ
สำหรับหลายคนการหาเป้าหมายในชีวิตไม่ใช่เรื่องยาก สามารถใช้เวลาเพียงไม่นานในการเริ่มต้นการคิดวางแผน แต่สำหรับใครก็ตามที่ “พยายาม” ค้นหาเป้าหมายในชีวิตอยู่ และยังไม่สามารถ ค้นหาตัวเอง ได้ เรามีหลักการหาเป้าหมายที่เราเรียกว่า “การคิดจากวงในไปสู่วงนอก” โดยสามารถแบ่งออกได้เป็น 3 แบบ นั่นก็คือ “คิด” และ “พูด” รวมไปถึง “การเคลื่อนไหว” ถ้าหากเด็กเป็นคนชอบ “คิด” โดยการคิด สามารถแยกแยกย่อยออกไปได้อีก ไม่ว่าจะเป็น คิดวางแผน , คิดคำนวณ, คิดสร้างสรรค์, คิดวิเคราะห์, คิดแก้ปัญหา เป็นต้น และจากที่สิ่งเราได้มาจาก “วงแรก” ยกตัวอย่าง ถ้าเด็กเป็นคนชอบคิดคำนวณ ในอนาคตก็สามารถสนับสนุนให้เดินไปในทางของ นักบัญชี หรือ นักคณิตศาสตร์ เป็นต้น เช่นเดียวกับ การพูด และ การเคลื่อนไหว สามารถแตกแยกย่อยออกไปได้หลากหลายแขนง เพื่อนำไปสู่เป้าหมายในชีวิตที่เด็กกำลังค้นหา ซึ่งหากใช้วิธีนี้ในการค้นหาเป้าหมาย จะช่วยให้หาเป้าหมายได้ง่ายมากขึ้น
ให้ลูกได้ค้นหาเป้าหมายในชีวิตของตนเอง
คุณพ่อคุณแม่ควรส่งเสริมและสนับสนุนให้ลูกได้ค้นหาเป้าหมายในชีวิตของตนเอง ด้วยการลองเรียนรู้ผ่านกิจกรรม การเรียน หรือการท่องเที่ยวในสถานที่ใหม่ ๆ และได้ทดลองทำอะไรใหม่ เพื่อเป็นการเสริมสร้างประสบการณ์ชีวิต นอกจากนี้ หน้าที่ของคุณพ่อคุณแม่คือคอยสังเกตว่า ลูกมีความสนใจในสิ่งใดเป็นพิเศษ หรือมีความถนัดในด้านใด เพราะสิ่งเหล่านี้ สามารถกลายไปเป็นเป้าหมายในชีวิตของลูกได้ โดยคุณพ่อคุณแม่ควรให้การสนับสนุน และทำให้ลูกเกิดความมั่นใจ และมีความพยายามในการทำสิ่งเหล่านั้นต่อไป
ช่วยลูกวางแผนกับเป้าหมายชีวิต
แน่นอนว่าทุกคนทราบเป็นอย่างดี ทุกอย่างในชีวิตไม่มีอะไรที่จะ 100% ทำตามแผนได้ทุกอย่าง แต่ละคนจะไปถึงเป้าหมายในชีวิต หรือจะสามารถประสบความสำเร็จในชีวิตได้มากน้อยแตกต่างกันไป แต่ทุกแผนที่เราวาง ทุกวิธีที่เราเลือก ทุกสิ่งที่เราทำ จะเป็นก้าวเล็กๆ ทีละก้าว ที่เพิ่มโอกาสในความสำเร็จให้เข้าใกล้ 100% มากที่สุด
ดังนั้นการ “วางแผน” จึงเป็นสิ่งที่มีความสำคัญเป็นอย่างมาก แต่เนื่องจากเด็กที่ยังไม่มีประสบการณ์ที่สั่งสมมามากนักดั่งเช่นพ่อแม่ พ่อแม่ก็จำเป็นต้องช่วยชี้แนะการวางแผนอย่างไร ถ่ายทอดจากประสบการณ์ชีวิตของพ่อแม่ที่ได้เรียนรู้มาในอดีต แต่เช่นเดียวกัน สำหรับพ่อแม่ก็ไม่ได้มีประสบการณ์ในยุค “ใหม่” ที่หลาย ๆ อย่างเปลี่ยนแปลงไปหมดแล้วจากอดีต ดังนั้นการช่วยกันวางแผนโดยมีประสบการณ์ชีวิตของพ่อแม่ และประสบการณ์ในยุคใหม่ของเด็ก ช่วยกันผสมผสานช่วยกันวางแผนกับเป้าหมายในชีวิตจึงเป็นสิ่งที่เหมาะสมมากที่สุด เพื่อช่วยให้เด็กเข้าใกล้เป้าหมายได้มากที่สุด และยังเป็นการ สร้างความสัมพันธ์ที่ดีกับลูก ได้อย่างง่ายอีกด้วย
ให้อิสระแก่ลูก
คุณพ่อคุณแม่ควรให้อิสระแก่ลูกในการตั้งเป้าหมายในชีวิตของตนเอง โดยพ่อแม่ต้องไม่บงการในสิ่งที่ลูกอาจไม่ได้ต้องการที่จะทำ ที่สำคัญคืออย่าคาดหวังให้ลูกสานฝันของตนเองต่อให้สำเร็จ เพราะว่าความฝันของลูก VS ความฝันของพ่อแม่ อาจไม่ใช่สิ่งเดียวกัน สิ่งที่คุณพ่อคุณแม่สามารถทำได้ คือการคอยให้คำชี้แนะอยู่ห่าง ๆ และคอยให้คำปรึกษาเวลาที่ลูกเกิดปัญหาหรือมีอุปสรรคในระหว่างการทำตามเป้าหมายที่ได้ตั้งใจไว้
ให้โอกาสในการแก้ไขข้อผิดพลาด
นอกจากการให้ลูกได้ ค้นหาตัวเอง เป้าหมายของตนเอง และลงมือทำตาม เป้าหมายชีวิต ได้อย่างอิสระแล้ว อีกหนึ่งบทบาทสำคัญสำหรับคุณพ่อคุณแม่ที่จะทำให้แก่ลูกได้ คือต้องสอนให้ลูกยอมรับในความผิดหวัง ถ้าสิ่งที่ทำนั้นไม่เป็นดังใจ หรืออาจไปไม่ถึงเป้าหมายที่วางไว้ โดยพ่อแม่ต้องคอยให้กำลังใจ เพื่อสร้างความมั่นใจให้แก่ลูก
อีกทั้งคุณพ่อคุณแม่ยังควรเปิดโอกาสให้ลูกได้แก้ไขข้อผิดพลาด เพื่อทำตามเป้าหมายให้สำเร็จ หรือมองหาเป้าหมายใหม่ในชีวิต เพื่อพิชิตเป้าหมายที่ตั้งไว้ให้ได้ในที่สุด
เป้าหมายชีวิต ที่ล่องลอย
เชื่อหรือไม่ว่า เด็ก 100 คนที่ถูกถามถึง เป้าหมายชีวิต เด็ก 99 คน มักจะเป็นการแสดงเป้าหมายชีวิตแบบ “ลอยๆ” โดยที่ไม่มีการกำหนดวางแผน เพื่อบรรลุไปยังเป้าหมายชีวิตแม้แต่นิดเดียว ตัวอย่างเช่น หากถูกถามถึงเป้าหมายชีวิต และ เด็กก็ตอบว่าอยากเป็น “Youtuber” แต่พอถามถึงทำอย่างไรจะไปถึงจุดนั้นได้ กลับไม่มีแผนการณ์ที่จะทำให้เป้าหมายนั้นเป็นไปได้ ทำให้ท้ายที่สุด เป้าหมายชีวิตที่ออกจากปากของพวกเด็กเหล่านั้น กลับกลายเป็นสิ่งที่อาจดูไม่มีทางเป็นจริงเลย
เป้าหมายชีวิตที่ขัดกับพ่อแม่
ถัดไปก็คือแม้เด็กจะตั้งเป้าหมายชีวิตที่ดีแล้ว แต่กลับกลายว่า เป้าหมายที่ขัดกับความต้องการของพ่อแม่ สิ่งเหล่านี้เป็นสิ่งที่มีมาแต่โบราณ อาจจะมีรายละเอียดที่มากกว่าสำหรับในยุคปัจจุบัน อย่างเช่น เด็กสมัยนี้มีความฝันอยากเป็น Youtuber หรืออยากเป็น นักเต้น (เต้น Cover , K-POP) ซึ่งเป็นสิ่งที่พ่อแม่หลายคนอาจไม่เข้าใจถึงเป้าหมายที่ดูไม่มีอนาคต (สำหรับพ่อแม่) แทนที่จะเอาเวลาไปสนใจสิ่งเหล่านั้น เอาเวลาไปอ่านหนังสือ ตั้งใจเรียน เพื่อที่จะได้มีอาชีพที่มั่นคง เป็นข้าราชการ, หมอ , ตำรวจ , ทหาร รวมไปถึง นักบัญชี , นักการเงิน และอื่นๆ ที่พ่อแม่เข้าใจว่าจะต้องดีที่สุดสำหรับเด็ก แต่หลายครั้งกลับกลายเป็น สิ่งที่ พ่อแม่ไม่ควร ทํา กับลูกวัยรุ่น
4 แต้มต่อของเด็กที่ใช้ชีวิตอย่างมีเป้าหมาย
ในการสอนลูกให้มีเป้าหมายในชีวิต และมีอิสระในการทำตามเป้าหมายที่ตั้งใจไว้อย่างเต็มที่นั้น ถึงแม้ว่าในท้ายที่สุดลูกอาจจะไม่สามารถบรรลุเป้าหมายนั้นได้ แต่ก็ยังได้รับ 4 แต้มต่อที่สามารถนำไปใช้ในอนาคต ดังนี้
ได้เรียนรู้การกำหนดเป้าหมาย
สิ่งที่ลูกจะได้เรียนรู้อย่างแน่นอนสำหรับการใช้ชีวิตอย่างมีเป้าหมายคือ การได้รู้จักกำหนดเป้าหมายให้แก่ตนเอง และเสาะแสวงหาวิธีการที่จะทำให้บรรลุเป้าหมาย หรือแม้กระทั่งการได้เรียนรู้จากความล้มเหลวที่สามารถเกิดขึ้นได้อีกด้วย
ได้เรียนรู้จากการลงมือปฏิบัติ
เมื่อลูกมีเป้าหมายของตนเอง ลูกก็จะได้เรียนรู้ที่จะไปสู่เป้าหมายนั้น ผ่านการลงมือปฏิบัติจริง และการลองผิดลองถูก ซึ่งถึงแม้ที่สุดจะไม่ประสบผลดังที่หวัง แต่ก็ยังได้พัฒนาทักษะในการคิดวิเคราะห์สถานการณ์ต่าง ๆ รวมไปถึงการประเมินความถนัดของตนเอง
ได้รู้จักตนเองมากขึ้น
การปล่อยให้ลูกได้ทำตามเป้าหมายที่ตนเองต้องการ ถึงแม้จะไม่ประสบความสำเร็จ แต่จะช่วยให้ลูกได้ค้นพบว่าตนเองชอบในสิ่งนั้นจริงหรือไม่ บางครั้งที่ลูกยังไปไม่ถึงเป้าหมายนั้นได้ อาจเป็นเพราะสิ่งนั้นยังไม่ตอบโจทย์ความต้องการในชีวิตของเขาอย่างแท้จริง และเป็นการช่วยให้ลูกได้เปิดใจเพื่อค้นหาเป้าหมายใหม่ที่ใช่ที่สุดสำหรับตนเอง
ได้พัฒนาทักษะในการใช้ชีวิต
ถึงแม้ลูกไม่สามารถทำตามเป้าหมายที่วางไว้ได้สำเร็จ แต่สิ่งที่ลูกจะได้รับคือ Soft Skills ไม่ว่าจะเป็นการบริหารจัดการสิ่งต่าง ๆ หรือการติดต่อสื่อสารกับคนที่เขาได้ร่วมงานด้วย และการวางแผนในการทำสิ่งเหล่านั้น รวมไปถึงการได้ใช้ความพยายามเพื่อให้บรรลุเป้าหมายที่ตั้งใจไว้ สำหรับคุณพ่อคุณแม่ที่ต้องการสอนลูกให้มีเป้าหมายในชีวิต ที่ Inside Out Academy มีคอร์ส Life Skills ที่จะช่วยเสริมทักษะการใช้ชีวิต ให้ลูกสามารถค้นหาเป้าหมายของตนเอง ทั้งยังสอนให้รู้จักวิธีรับมือกับความผิดหวัง เพื่อเพิ่มโอกาสที่จะประสบความสำเร็จในอนาคต
สรุป
สิ่งที่พ่อแม่ไม่ควรปิดกั้น คือการเรียนรู้ต่างๆ ของเด็กในระหว่างทางที่นำไปไปสู่เป้าหมายชีวิต บางอย่างก็เป็นการเรียนรู้จากประสบการณ์เดิมที่ส่งต่อจากคุณพ่อคุณแม่ บางอย่างก็อาจเป็นสิ่งที่พ่อแม่ไม่รู้จัก ไม่คุ้นเคย ไม่เชี่ยวชาญและคุณพ่อคุณแม่อาจจะคิดว่าประสบการณ์ที่เด็กจะได้เรียนรู้จากสิ่งนี้ อาจจะไม่มีประโยชน์ในอนาคต ต่อยอดไม่ได้ แต่ในอนาคตของพวกเขา สิ่งเหล่านี้อาจจะถูกพัฒนากลายเป็น Hard Skill หรือ Technical Skill ในเรื่องบางอย่างใด้ในที่สุด อย่างเช่น Skill การทำคอนเทนต์ต่างๆ , Skill การตัดต่อ VDO , Skill การยิงแอดโฆษณา และสิ่งที่เด็กๆ เหล่านี้จะได้รับไปเต็มๆ ก็คือ Soft Skill ซึ่งก็คือความมั่นใจ ความเข้าใจ การจัดการสิ่งต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นการจัดการอารมณ์ของตัวเอง รวมไปถึงการคิดวิเคราะห์ การคิดวางแผนต่างๆ ในระหว่างที่เขากำลังทำสิ่งที่เขาชอบ สิ่งนี้แหละคือสิ่งที่สำคัญที่สุด และอาจจะยังสามารถช่วยพัฒนา ทักษะชีวิต ได้อีกด้วย จะเห็นได้ว่าหากคุณพ่อคุณแม่สามารถเข้าใจลูก และยืนสนับสนุนเขาอย่างที่ควรจะเป็น เด็กๆ ก็จะรู้ไม่รู้สึกว่า บ้านไม่ใช่เซฟโซน เวลาเขามีปัญหากับชีวิตก็จะมีความกล้าที่จะเข้ามาปรึกษาคุณพ่อคุณแม่ได้ตลอดเวลา
