สำหรับพ่อแม่ทุกคนย่อมคาดหวังให้ลูกประสบความสำเร็จและใช้ชีวิตอย่างมีความสุข แต่ทุกอย่างไม่สามารถเริ่มต้นได้จากตัวลูกเพียงอย่างเดียวเท่านั้น พ่อแม่มีส่วนสำคัญที่จะปลูกฝังแนวคิดที่ดีให้แก่ลูกได้ ซึ่งการที่เด็กคนหนึ่งจะประสบความสำเร็จได้นั้น ไม่ได้เกิดจากความฉลาด แต่เพียงอย่างเดียว แต่เกิดจากความมานะพยายาม ความมุ่งมั่น ความนับถือตนเอง และการมี Growth Mindset นั่นเอง
ถึงแม้ว่าการเลี้ยงลูกให้มี Growth Mindset อาจไม่ใช่เรื่องง่าย แต่พ่อแม่ทุกคนสามารถทำได้ หากมีความเข้าใจที่ถูกต้อง และเพื่อเป็นแนวทางให้แก่พ่อแม่ที่ต้องการให้ลูกประสบความสำเร็จ บนพื้นฐานคุณภาพชีวิตที่ดีและมีความสุข เรามีวิธีเลี้ยงลูกให้มีทัศนคติแบบ Growth Mindset มาแนะนำกัน
Growth Mindset คืออะไร?
Growth Mindset คือ แนวความคิดที่เชื่อว่าเด็กทุกคนสามารถเติบโตขึ้นเป็นผู้ใหญ่ที่ประสบความสำเร็จได้ ถ้ามีความตั้งใจและความพยายาม เพราะว่าความสามารถในด้านต่าง ๆ ไม่ได้เกิดจากการมีสมองที่ดี แต่เกิดจากการพัฒนาและทำซ้ำ ๆ ด้วยความมุ่งมั่น ที่สำคัญคือการมีทัศนคติที่มองว่าความล้มเหลว เป็นเพียงหนทางแห่งการเรียนรู้
เด็กที่มีวิธีคิดแบบ Growth Mindset จะกลายเป็นเด็กที่ชอบการเรียนรู้สิ่งใหม่ ๆ กล้าเผชิญกับปัญหา พร้อมที่จะท้าทายตนเอง และพยายามทำสิ่งต่าง ๆ อย่างไม่ย่อท้อ และมีโอกาสที่จะประสบความสำเร็จในชีวิตได้ง่ายขึ้นอีกด้วย
วิธีเลี้ยงลูกให้มี Growth Mindset ที่ดี มีอะไรบ้าง?
หากพ่อแม่ต้องการปลูกฝังวิธีคิดแบบ Growth Mindset ให้แก่ลูก สามารถเริ่มจากการปรับทัศนคติของตนเองก่อน และมีความเชื่อมั่นในตัวลูก ว่าลูกมีความสามารถที่จะพัฒนาได้ แล้วจึงค่อยปรับทัศนคติของลูก โดยวิธีที่จะช่วยเปลี่ยนให้ลูกเป็นเด็กที่มี Growth Mindset มีดังต่อไปนี้
1. สร้างความเข้าใจให้ลูกรู้ว่าความฉลาด สร้างได้จากการเรียนรู้
สอนให้ลูกเข้าใจเกี่ยวกับกลไกของสมอง ว่าทุกครั้งที่ลูกพยายามเรียนรู้สิ่งใหม่ ๆ หรือฝึกฝนและลงมือทำซ้ำ ๆ เซลล์สมองจะเติบโตและยืดขยาย ซึ่งส่งผลให้ลูกสามารถทำสิ่งเหล่านั้นได้ในที่สุด และสามารถทำได้ดียิ่งขึ้นไปอีกเมื่อฝึกฝนอย่างสม่ำเสมอ
2. ชื่นชมความพยายามของลูก
เมื่อสอนให้ลูกพยายามทำสิ่งใหม่ ๆ แล้ว พ่อแม่ต้องไม่ลืมชื่นชมในความพยายามของลูก โดยให้ใช้คำชมแบบเจาะจงไปที่วิธีการ ไม่ใช่ผลสำเร็จ เช่น “แม่ภูมิใจที่ลูกตั้งใจเรียน และตั้งใจอ่านหนังสือสอบ” โดยหลีกเลี่ยงคำชมที่ไม่ส่งผลให้เกิดการพัฒนาทางความคิด เช่น เก่ง ฉลาด หรืออัจฉริยะ
นอกจากการต้องกล่าวชื่นชมแล้ว อีกสิ่งหนึ่งที่สำคัญไม่แพ้กัน คือพ่อแม่ต้องหลีกเลี่ยงคำพูดที่ตีตราและสร้างความรู้สึกในเชิงลบให้แก่ลูก เช่น ไม่ได้เรื่อง นิสัยเสีย ขี้เกียจ แย่ ซึ่งจะส่งผลให้ลูกหมดความเชื่อมั่นและนับถือในตนเองได้ ช่วยเสริมสร้าง Mindset ที่ดี ได้อย่างแยบยล
3. สอนลูกให้รู้จักเรียนรู้จากความผิดพลาด
สำหรับวิธีเลี้ยงลูกให้มี Growth Mindset นั้น ไม่ใช่เพียงแค่สอนลูกให้รู้จักมีความพยายามเท่านั้น แต่ยังควรสอนให้ลูกยอมรับในความผิดพลาด โดยที่ไม่ทำให้ลูกรู้สึกว่าความผิดพลาดนั้นเป็นตราบาป หรือเป็นจุดสิ้นสุดของทุกสิ่งทุกอย่าง แต่ให้มองว่าเป็นโอกาสที่ได้เรียนรู้ และนำมาปรับปรุง เพื่อพัฒนาตัวเองต่อไป
4. ปล่อยให้ลูกรู้จักเผชิญปัญหาด้วยตนเอง
อีกหนึ่งวิธีที่มีความสำคัญไม่แพ้กัน สำหรับการเลี้ยงลูกให้มี Growth Mindset คือ การปล่อยให้ลูกได้รู้จักเผชิญปัญหาและพยายามแก้ไขด้วยตนเอง โดยพ่อแม่ต้องเฝ้าดูอย่างอดทน และไม่ลงมือแก้ปัญหาให้ลูกเสียเอง ซึ่งวิธีนี้จะช่วยให้ลูกได้เรียนรู้และพัฒนาศักยภาพของตนเองได้อย่างเต็มที่
5. ให้แนวคิดที่ว่าไม่มีสิ่งที่ทำไม่ได้ แค่ยังไม่ได้ทำ
ในวันที่ลูกทำผิดพลาดหรือล้มเหลว พ่อแม่สามารถสอนให้รู้ว่าลูก “ไม่ได้ทำสิ่งนั้นไม่ได้” เพียงแต่ลูก “ยังทำไม่ได้” ในตอนนี้เท่านั้น แต่ถ้าหากลูกมีความพยายาม มีความตั้งใจมากเพียงพอ และมองว่าความล้มเหลวไม่ใช่จุดจบ ลูกก็จะสามารถประสบความสำเร็จได้ในอนาคต และอาจจะเป็นส่วนสำคัญที่ลูกจะสามารถ ค้นหาตัวเอง ได้อย่างถูกต้องในอนาคต ทำให้มี เป้าหมายชีวิต ที่ชัดเจนขึ้น
6. ผลักดันให้ลูกทำสิ่งใหม่ ๆ
พ่อแม่ควรผลักดันให้ลูกได้เรียนรู้และพัฒนาตัวเองอยู่เสมอ เพราะการได้เรียนรู้สิ่งต่าง ๆ ที่ไม่เคยรู้มาก่อน จะช่วยให้ลูกค้นหาความสามารถและความถนัดของตนเองได้ ทั้งยังช่วยให้ลูกเป็นคนที่เปิดใจเรียนรู้สิ่งใหม่อย่างมีความสุขอีกด้วย
ทั้งหมดนี้ คือ 6 วิธีเลี้ยงลูกให้มี Growth Mindset ที่เราได้รวบรวมมาให้ลองนำไปใช้กัน ซึ่งพ่อแม่สามารถเพิ่มทักษะการใช้ชีวิตให้แก่ลูกได้ ด้วยการให้ลูกได้เรียนรู้วิธีคิดด้วยทัศนคติแบบ Growth Mindset ที่ Inside Out Academy โรงเรียนสอนทักษะชีวิตสำหรับเด็กและวัยรุ่น ที่จะช่วยเพิ่มโอกาสในการประสบความสำเร็จ และให้ลูกได้ใช้ชีวิตได้อย่างมีความสุขต่อไป